Eviniz Depreme Dayanıklı Mıdır? Nasıl Öğrenebilirsiniz?
Deprem, Türkiye’nin en önemli gerçekleri arasında yer alıyor. Bu sebeple de Türkiye’de yaşayan herkesin deprem tedbirlerini alması büyük önem taşıyor. Alınacak en önemli deprem tedbirleri arasında, binaların depreme dayanıklı olup olmadığının araştırılması da bulunuyor. Eğer siz de “Binam depreme dayanıklı mı?” ve “Depreme dayanıklı bina nasıl anlaşılır?” sorularını soruyorsanız aşağıdaki bilgilerden yararlanabilir ve binanın deprem testlerini kolayca yaptırarak can güvenliğinizi sağlayabilirsiniz.
Evin Depreme Dayanıklı mıdır?
Yaşadığın binanın depreme dayanıklılığı, depremden zarar görüp görmeyeceğini belirleyen en önemli faktörler arasında yer alıyor. Dayanıklı binalar, yüksek şiddetli depremlerde bile ayakta kalmayı başarıyor ve böylece can ve mal kayıplarının önüne geçiyor. “Evim depreme dayanıklı mı?” diye soran kişilerin ise deprem dayanıklılık testlerini yaptırması öneriliyor. Binaların depreme dayanıklı olup olmadığının anlaşılması için uzman bir ekibin evin kolonlarını, zeminini ve duvarlarını detaylı bir şekilde incelemesi gerekiyor. Depreme dayanıklılık testleri, bağımsız araştırma şirketleri ya da belediye ekipleri tarafından gerçekleştiriliyor. Uzman ekibin yaptığı araştırma sonuçlarına göre rapor hazırlanıyor ve belediyeye sunuluyor. Eğer bina depreme dayanıklı çıkarsa herhangi bir işlem yapılmıyor. Binanın riskli bulunması durumunda ise belediye ve apartman sakinlerinin koordineli çalışmasıyla binanın tahliye, yıkım ve yeniden inşa süreçleri başlatılıyor.
Depreme Dayanıklı Bina Nasıl Anlaşılır? Belirleyici Faktörler Nelerdir?
Binaların depreme dayanıklı olup olmadığının kararı, uzman ekiplerin titiz araştırmaları sonucunda veriliyor. Detaylı analizlerden önce binan hakkında genel bir fikir edinmek istemen durumunda ise dikkat edebileceğin çeşitli detaylar bulunuyor. İlk olarak, binanın kolonlarını kontrol etmen gerekiyor. Eğer binanın ara katlarında ya da giriş bölümünde kolonların kesilmiş olduğunu tespit edersen bu durumu derhal belediyeye bildirmelisin. Kolonların kesilmesi, binaların depreme dayanma ihtimalini tamamen ortadan kaldırıyor. Sıvası ve betonu dökülmüş, demirleri yamulmuş kolonlar da binanın deprem konusunda riskli olduğu anlamına gelebiliyor. Bu gibi durumlarda kolonların güçlendirilmesi, binanın depreme hazır hâle gelmesi için yeterli olabiliyor. Duvarların fazla ince olması, duvarlarda derin çatlaklar bulunması, binanın bataklık zemine yapılması ve binanın genel duruşunda esneme, yamulma gibi gözle görülebilir problemler bulunması da dayanıksızlık belirtisi olarak kabul edilebiliyor.
Riskli Bina ve Fay Hattı Sorgulama Nasıl Yapılır? Bina Deprem Testi Hakkında Bilmen Gerekenler
Riskli bina sorgulaması, belediyelere başvurularak kolayca gerçekleştirilebiliyor. Belediye sorgulamalarında binana ait risk raporu bulunmaması, binanın güvenli olduğu anlamına gelmiyor. Zira bina deprem testinin yapılmamış olması da belediyede risk kaydı çıkmamasına yol açabiliyor. Bu sebeple, binan için herhangi bir çalışma yapılmamışsa bu testler için başvurman öneriliyor. Fay hattı sorgulama işlemleri ise internet üzerinden kolayca gerçekleştiriliyor. Yaşam alanının altından ya da yakınlarından fay hattı geçtiğini fark edersen deprem önlemlerini almaya hız kazandırmanda yarar bulunuyor. Binana deprem dayanıklılık testi yaptırman ve binan riskli bulunursa tahliye işlemlerini başlatman için tüm kat maliklerinin ortaklaşa hareket etmesi isteniyor. Bu sebeple deprem tedbir süreçlerini başlatırken daire sahiplerini organize etmen de büyük önem taşıyor.
30 Yıllık Bina Depreme Dayanır mı?
Binaların yaşları, depreme dayanıklılık açısından önemli bir kriter olarak kabul ediliyor. Özellikle 1999 yılında yaşanan Gölcük depreminden sonra değiştirilen deprem yönetmeliği, binaların daha güçlü bir şekilde inşa edilmesini zorunlu kılıyor ve bu sebeple de 1999 yılından sonra inşa edilen binalar, eski binalara göre daha dayanıklı bir yapı sergiliyor. Yine de binanın yaşlı olması, ille de depreme dayanıksız olduğu anlamına gelmiyor. Yüksek kalitede inşa edilen pek çok eski bina, kimi genç binalardan daha dayanıklı bir yapı sergileyebiliyor. Bu sebeple yaşlı binalarda oturan kişilerin de uzman görüşüne başvurması ve binası için deprem dayanıklılık testi yaptırması öneriliyor.
Arsa satın almak gerçekten iyi bir yatırım mı?
Yatırım yapmak ve tasarruflarınızı değerlendirmek, sektörün dinamiklerine hakim olmak ve işin mantığını anlamaktan geçiyor. Doğru gayrimenkul danışmanı ve hedefe yönelik araştırmayla tüm enstrümanlara yatırım yapabilirsiniz.
Yatırım odağınızda bir arsa almak varsa, kesinlikle doğru yoldasınız. Gelin bir arsanın size kazandırması için göz önünde bulundurmanız gereken noktalara bir göz atalım:
Emin olun, uzun vadede arsa yatırımı daima kazandırır. Ancak önemli olan, arsa yatırımınızı kısa vadede kazanca dönüştürmenizdir. Bunu ise gelişmiş olası bölgeleri sıkı takip ederek, imar durumu hakkında sağlam bilgiye sahip olarak başarabilirsiniz. Özellikle son dönemde gayrimenkulün iyi bir yatırım amacı olarak görülmesi ve konut fiyatlarının yükselmesinden şikayetçiyseniz, siz de yatırım fırsatını arsadan yana değerlendirebilirsiniz. Ancak arsa yatırımı yapmanın, konut almaya benzemediğini belirtelim çünkü konutu gezerek muhtemel sorunları görebilir veya belediye ile tapu ve kadastro müdürlüğünden imarla ilgili pürüzleri soruşturabilirsiniz. Arsa almak ise daha detaylı araştırma gerektirir. Unutmayın! Konut kira getirir ancak arsanın getirisi yoktur, üzerine vergi de vermeniz gerekir.
Öncelikle; satın alırken arsanın imar izni olup olmadığını öğrenin. İmar izni varsa, arsanın imar durumunu inceleyin. Konut, ticari alan, işyeri, sosyal hizmet alanı olup olmadığını sorgulayın çünkü konut alanına iş merkezi yapamazsınız. Ticari alana da konut yapamazsınız. Arsanıza inşaat yapabilme hakkınızın ne kadar olduğunu öğrenin. Zemin etüdünü inceleyin. Diğerlerinin değeri düşse de sağlam zeminli arsalar, deprem riskine karşı daima cazip kalır. İpotek, şerh, haciz, özel şahıs, şirket veya kamu kuruluşuna ait kullanım hakkı gibi mülkiyetle ilgili bir sorunu olup olmadığını öğrenin. Unutmayın, altyapısı olmayan yerden alacağınız arsa çok uzun vadeli bir yatırımdır. Yolun nereden geçeceğine dair bilginiz olsun. Yollar ya en tepe ya da en taban alanlardan geçer. Arsa, satmak istendiğinde size reel bazda kar ettirmelidir.
Doğru zamanda doğru yerde gayrimenkule yatırım yapmanız orta ve uzun vadede size çok büyük getiri sağlayabilir. Size bu yatırımlardan en yüksek kazancı sağlayacak olansa arsa yatırımlarıdır.
* Planlı kentleşmenin yapıldığı bölgelerde, kaliteli ve üst gelir gruplarına hitap eden projeler yer alır. Bunlar bölgenin bilinirliğini ve tanınır olmasını kolaylaştırır. Planlı kentleşen bölgelerde arsa fiyatları daha çabuk yükselir. Buralarda arsaların satışı da daha kolaydır. Özellikle bu bölgeleri tercih edin.
* Kentlere göç edenlerin yerleştiği bölgelerde yeni yapılaşmaya gidilir. Bir bölgede yapılaşmanın başlaması komşu arsalara olan talebi artırır. Kentlerin göç alan bölgelerinde arsa fiyatları yükseliş eğilimindedir.
* Büyük inşaat şirketlerinin arsa satın aldığı bölgelerde arsa fiyatları pirim yapar. Bu şirketler prestijli projeleri hayata geçirir. Prestijli projelerin etrafında da kaliteli projeler devam eder. Onların arsa sahibi olduğu bölgelerde arsa almak ilerde arsanızı kat karşılığı müteahhide vermek veya satmak istediğinizde size avantajlı teklifler sağlar.
* Bir şehre yapılan yatırımın artması, arsalara da yansır. Teşvik kapsamındaki illere yatırım için sıcak para gireceğinden bu eninde sonunda imarlı arsalarda başlar. Sonra işyerleri, en son ise konut imarlı arsaların fiyatı artar. Teşvik kapsamında bir ilden satın alma yapıyorsanız bu sıralamayı önemseyin.
* Ormana komşu arsaları satmak zordur. Türkiye'de ormanla ilgili politikalar hükümetlere göre değişiklik gösterdiğinden bu arsalar, büyük inşaat şirketleri tarafından tercih edilse de satmak istediğinizde size sorun çıkarabilir.
* Arsa satın alırken kriz dönemlerini fırsat bilin. Gayrimenkuldeki kriz dönemlerinde konut, işyeri ve ofis fiyatlarına oranla en fazla arsaların fiyatı düşer. Kriz döneminde satın aldığınız bir arsayı, ekonomi düzeldiğinde aldığınızın 7-10 katına satma şansınız olabilir.
* Arsanın pirim potansiyeli de önemli bir konudur. Arsanın ne kadar sürede ne kadar getiri sağlayacağı belirlenmelidir. Her dönem mutlaka gelişecek bölgeyi, yani yatırım yapacağınız doğru yeri tespit etmelisiniz aksi halde bu ölü bir yatırım olacaktır. Kazanca dönüşmesi ise çok uzun sürer. Kısa sürede sert yükseliş yapmış bölgelerin kısa vadede getirisi olsa da uzun vadede çok fazla getirisi olmaz. Uzun vadeli kazanç için az primli bölgelere yönelebilirsiniz.
* Enflasyon ve faizdeki düşüşler, gayrimenkul fiyatlarını yükseltir. Bu yükseliş önce konut daha sonra işyeri ve ofiste yaşanır. En son ise arsaların fiyatı yükselir. Bunun için faizlerin düşüş eğilimine girdiği dönemlerde, arsanızı satarak büyük kazançlar elde edebilirsiniz.
Ayrıca; hızla büyüyen şehirlerde sahip olunan, ulaşım yatırımlarının ağırlık kazandığı bölgelerdeki, resmi kurumlara yakın, cephesi yola doğru geniş ve ana cadde üzerindeki arsalar satışta daha çok kazanç sağlar.
YENİ DESTİNASYONLAR: Kısa vadede Büyük Çekmece, uzun vadede Silivri ve Çatalca'daki arsalar size kazanç sağlayacaktır. Aynı şekilde Yalova Armutlu da yatırım için düşünülebilir. Düşük bir bütçeniz var ise metrekare fiyatı düşük geniş arazileri her bölge için araştırabilirsiniz, Trakya'da Çerkezköy ve çevresi araştırılabilir. Ankara Yapracık ve Bağlıca da arsa yatırımı için gözde bölgelerden. Arsa satın alırken önemli olanın alırken kazanmak olduğunu aklınızdan çıkarmayın!
Emlak alırken dikkat edilmesi gerekenler.
Gayrimenkul alım-satımı esnasında dikkat edilmesi gereken püf noktaları : Emlak ve emlakçı seçimi, Emlak fiziki durumu, Tapu durumu.
Alınacak konutun tapu kaydı mutlaka önceden kontrol edilmelidir...
Kat irtifakının kurulup kurulmadığına, iskanın, yani yapı kullanım izninin alınıp alınmadığına dikkat edin. Eğer alacağınız emlak inşaat halinde ise müteahhidin mali durumunu araştırın.
Müteahhitin kat karşılığı yaptığı bir inşaattan emlak alıyorsanız, müteahhitle sözleşme yaparak, bitirme tarihi ve kullanılacak malzemeleri tek tek yazarak, gerekli tazminatlar ilave etmelisiniz.
Alacağınız emlak kiracılı ise öncelikle kiracı ile yapılan kira kontratını inceleyip, kiracıyla bizzat görüşmeniz ya da kiracı tahliye taahhüdü vermiş ise tahliye taahhüdündeki tarih ile kontrat tarihini karşılaştırmanız gerekir.
Satış sonrası gelebilecek elektrik ve su gibi borçlardan kurtulmak için eski malikten, bu borçlardan onun sorumlu olduğuna dair imzalı bir belge alın..
Tapu işlemi sırasında alacağınız emlağın değerini yeniden değerlendirme oranlarına göre hesaplayarak beyan etmelisiniz. Çünkü beyanınız eksikse ödenen alım satım harçları cezalı olarak size geri dönecektir.
ARSA ALIRKEN :
Söz konusu arsanın imar durumunun uygunluğu, dikkat etmeniz gereken en önemli husus. Satıcının sözlü beyanı değil, resmi imar durumu belgesini size göstermesi ya da bir fotokopisini vermesi gerekiyor.
Tapu senedi kontrol edilerek; ada, pafta, parseli belirtilen arsanın size gösterilen arsaya tekabül edip etmediğini kontrol ettirmelisiniz.
Arsanın bağlı bulunduğu tapu müdürlüğüne giderek, tapu kütüğüne bakıp, arsanın satışı ile ilgili aleyhte şerh olup olmadığını da kontrol ettirmelisiniz.
Alacağınız arsa hisseli arsa ise, alınan hissenin, hissedar olunan arsa üzerinde tespitini yapmak mümkün değildir. Parselasyonu yapılmışsa, kroki üzerinde noter tarafından tasdik edilmek suretiyle kime satıldığının belirlenmesi düşünülebilir.
Arsa alırken yatırım düşünüldüğünden, uzmana danışmakta çok büyük faydalar olacaktır. Aksi takdirde paranız boşa gidebilir.
Alınan gayrimenkulün tapudaki ve belediyedeki kayıtlarını kontrol edip bir pürüz olup olmadığı araştırılmalıdır.
Vergi borçlarına da dikkat edilmelidir.
ALTYAPI HİZMETLERİ
Altyapı hizmetleri kanal, su,telefon, elektrik, doğalgaz ve yol olarak sıralanabilir.
Kanal :
Parsel ilgilisi tarafından atık su projesi hazırlanarak Aski Genel Müdürlüğü'ne onaylatılır. Onaylı projeye göre bina atık su bağlantısı yapılacağı zaman, Belediye Fen İşleri Müdürlüğü'nden kazı izni alınarak işlem sonuçlandırılır.
Yol :
Kadastro yol belediye tarafından, imar yolu ise yola cepheli parsel sahiplerince yaptırılır. Belediye Fen İşleri Müdürlüğü'nce kontrol edilir. Söz konusu yolların araziye uygulanışı Belediye Harita Müdürlüğü'nce hazırlanan yol durumuna göre yapılır.
Parsel sahiplerince yaptırılması gereken yollar, 3194 sayılı İmar Yasası'nın 23. maddesine tabi yollardır. Ancak belediyece yapılması gereken yollar için, yola cepheli parsel sahiplerinden iştirak payı alınır. İştirak payının yarısı yolun bir tarafındaki parsellerden, diğer yarısı ise diğer tarafındaki parsellerden alınır. Açılacak yol Yasa kapsamında kalıyor ise her parselden tam bedel alınır, yani iki kat uygulama yapılmış olur.
Su :
İnşaat sahipleri Aski Genel Müdürlüğü ile su sözleşmesi yapmak zorundadır. İnşaat devam ediyorsa Aski Şebeke Şefliği geçici olarak binaya su bağlantısı yapar. İnşaat bitince abone olunur.
Elektrik:
İnşaat sahipleri onaylı elektrik sözleşmelerine göre, TEDAŞ ile karşılıklı olarak sözleşme yapar. Sözleşme sonrasında Belediye Fen İşleri Müdürlüğü'nden kazı izni alınarak TEDAŞ denetiminde olmak üzere gerekli bağlantı uygulamaları yapılır.
Telefon :
İlgili kurum yani Telekom, kendi teknik koşullarına göre işlem yapar. Altyapı tesisleri için kazı yapılacaksa, belediyeden kazı ruhsatı alınmak zorundadır.
Doğalgaz :
İlgili kurum, kendi teknik koşullarına göre işlemini yapar.
APARTMAN GİDERLERİ
Dairenin sahibi olduğunuz müddetçe, otursanız da oturmasanız da giderlere iştirak etmek zorundasınız (Kiracınız varsa kiracı). Ödemeler yapılmadığında, yönetici aleyhinizde icra takibi yapabilir, mal varlığınıza haciz koyabilir. Yönetici bunun yanında, sizden faiz talep edebilir. Yöneticinin yapacağı muamelelere karşı sizin savunulacak pek bir hakkınız olmayacaktır ve sonuçta borcunuzu faizi, icra masrafı ve avukat ücreti ile birlikte ödemek zorunda kalırsınız. İşte bu nedenlerle, ortak giderlerden hissenize düşen payı ödemenizde yarar var.
Doğru yatırım yapmak için yatırımı anlamanın yolları
Günümüzde bireysel olarak ekonomik özgürlük ilan edilebilmesi için; iyi bir kazanç, iyi bir birikim ve iyi bir yatırım gerekmektedir. Bireysel açıdan, gündelik hayatta bir takım maddi zorlukların baş göstermemesi için bir bütçe planı belirlemeli ve bireyin ekonomik açıdan hareketleri buna göre düzenlenmelidir.
Bütçe planı belirlerken bireyin ihtiyaç duyduğu en yakın kaynak daima yatırım olacaktır. Çünkü yatırım; kısa veyahut uzun vadede, yatırımın büyüklüğüne bağlı olarak bireysel ekonomide küçük veya büyük sıçrama şansı yakalanmasına olanak sağlar. Buna istinaden bütçe planları yapılırken muhakkak olası yatırım seçenekleri göz önünde bulundurulmalı ve değerlendirilmelidir.
En doğru yatırım için emlak
Bireylerin düşüncesine göre; ekonomik açıdan daima en iyi yatırım emlak kategorisindedir. Çünkü emlak kategorisindeki piyasa hareketleri, döviz ve borsa hareketlerine kıyasla daha sosyal ve kamusal sebeplere dayandırılmaktadır. Örneğin bir evin; yakınına alışverişi merkezi yapılması, toplu taşıma araçlarına yürüme mesafede olması fiyatının artırılmasına sebep olabilir. Bunlara ek olarak yakın civarda hizmete açılan bir çocuk parkı bile konut fiyatında ki artışa sebep olabilmektedir. Ekonomik açıdan başlıca sebepleri ise; borsanın gün içi hareketleri ve indeksi, ödenen vergilerin artışı, bankaların faizlerde yaptığı değişiklikler. Bu sebeple emlak konusunda bir yatırıma adım atmadan önce, bahsi geçen yatırım kaynağının geleceğe yönelik kâr sağlama potansiyelini araştırmak ve buna göre yatırım seçeneğini değerlendirmek gerekir.
Doğru yatırım önemli
Aslen konu bütünlüğüyle ele alındığında; bir yatırımın ekonomik açıdan doğru bir karar veya iyi bir kazanç sayılabilmesi için vade tartışması yapılmalıdır. Bunun nedeni tüm yatırımların cinsine göre kendi içerisinde vade süresini belirlemesidir. Konu tekrardan emlak yatırımları olarak değerlendirildiğinde; bir evin veya bir arsanın bir günde, bir haftada değerlenmesi ve fiyatının artması pek mümkün değildir. Diğer yandan bir başka yatırım seçeneği olan dövizin vadesini ise çoğunlukla kendisi değil birey belirliyor. Gün içerisindeki hareketleri küçük çaplı olduğu için, yatırımları ancak uzun vadede değerlendirebilen dövizde; vadenin boyutunu belirleyen etken yatırımın büyüklüğüdür. Dövizdeki 0,20 artış bile büyük miktardaki yatırımlarda gözle görülür bir fark yaratabilirken, küçük seviyelerdeki yatırımlarda vakit kaybına neden olabilmektedir.
Özünde yatırım yapılmalı
Yatırım; vade olarak bireyi bir zaman kaybına uğratmıyor, anapara açısından bir eksilmeye neden olmuyor ve olası fırsatları kaçırmasına zemin hazırlamıyor ise birey için zarar getirmeyen bir yatırımdır denebilir. Bireyin kendi kâr marjını artırma, kısacası anaparasının üzerine gözle görülür bir ekleme yapma düşüncesi var ise mutlak olarak birikimini zaman kaybı yaşatmayacak doğru yatırımlar üzerine yapmalıdır. Bu nedenle birey, günlük olarak yatırım olanaklarını araştırmalı, kendisine en yakın gelen seçenek üzerinde yoğunlaşmalıdır. Birey araştırmayı yaparken, kendi bütçe planlamasına olabildiğince sadık kalmalı ve kendi yaşam çizgisinden dışarı çıkmamalıdır. Birey yatırımını " en iyi " olarak nitelendirebilmek için, kurulu düzenini bu işin merkezine koyarak yapmalıdır.
